Leutingewolde
GESCHIEDENIS
Rond 1330
1500
1600
1700
1800
1850
1900
Recent
Landschap
Wegen
Water
Flora en fauna
Genealogie
Bewoners
Veldnamen
Fam Douwes
Wat is er te zien?

1600

1612

In 1612 waren er drie bewoners uit Lotingswolde, die belasting op akkerland (Bezaaide landen betaalden. De drie vermelde belastingplichtigen in Leutingewolde waren:

Hermen Gerrits; grootte 16 mudde
Beren Henrijcks; grootte 7 mudde
Jan Henrijkcs; grootte 6 mudde

(Bron R13)

Rond 1630

Rond 1630 was het aantal inwoners (ouder dan 1 jaar) in Leutingewolde 60 personen. Ter vergelijking: Roden dorp had er (slechts) 326.
Het aantal huishoudens in Leutingewolde was 13 en dit blijft redelijk stabiel en komt aardig overeen met de situatie rond 1790: blijkbaar is de omvang der woningen in die periode niet enorm toegenomen.
(Bron R20)

Marken

Elke buurschap had in de Middeleeuwen een afgebakend grondgebied ter beschikking, de Marke. De Marke was als onverdeeld grondgebied in gezamenlijk eigendom van de eigenaren van (de boerderijen in) de buurschap, die er elk een vastgesteld aandeel in hadden. Op deze manier werden de grondrechten en ook de opbrangsten verdeeld. Dit aandeel wordt waardeel genoemd. De hoeveelheid waardelen die iemand bezat bepaalde hoeveel macht hij had in de boermarke en hoeveel belasting of heffing betaald diende te worden.
Was het bezit in het begin veelal in handen van edelen en geestelijken, later werden dit ook de eigenerfden (vrije boeren), keuterboeren of soms landarbeiders.
Binnen deze marke was het aandeel keuterboeren (mensen die naast hun andere, normale werk er een kleine boerderij op na hielden) erg groot. Keuterboeren zorgden ook voor een onduidelijke verdeling van landen omdat ze braakliggene, tot dan niet gebruikte gronden in gebruik gingen nemen zonder eigenaar te zijn.
In de streek rond het Leekstermeer legde men zich op veeteelt toe, akkerbouw werd weinig toegepast in tegenstelling tot hogerliggende gronden in Drenthe.

1638 Markescheiding

In de periode van 1638-1642 begon de "Angevinge en Scheidinge van de Markte van Roden". Hierbij werden de gronden, die eerst in bezit van waren binnen de Marke officieel verdeeld en toegewezen aan de individuele eigenaren. Eerst werd de grondverdeling tussen de eigenaren bepaald, daarna werd het gebied in delen opgesplitst die verloot werden (Verlotingen).
Binnen deze verlotingen behandelen de Derde ( het deel ten noorden van de Sultheres tot aan de Turfweg) en Vierde (ten noorden van de Turfweg inclusief de hooilanden) Slag ofte Verlottinge de scheiding in het gebied van Leutingewolde.
(Bron R04)

Na 1642

Na het scheiden van de marken werden er grondschattingsregisters, ten behoeve van vaststellen bebouwd en onbebouwd land en de opbrengsten, bijgehouden. Deze, die in de periode tussen 1642 en 1664 zijn opgesteld, zijn bewaard gebleven.
Hier worden een aantal namen in Loetingewolde vermeld.
(Bron R04)

Een verzameling van de namen uit deze periode is vermeld in onderstaande tabel.

Naam	Meijer van	Waarde land	Hoyland (mat)
Jan Egberts	Rademaker	0	8.5
Andries Claassens	Nienoort	3824	18
Jan Hindriks		290
Boele Martens	Nienoort	3818	25
Jan Roelofs		2265
Lijsbeth Eels		0
Roelof Smeenge	Nienoort	2265
Jan Hansen	Nienoort	4366	22
Johan Hansen	Nienoort		16
Hendrik Tiesinga			18
Jacob Martens			12
Harmen Willems	Regemortes	246	8
Bruin Lant		3359	15
Egbert Pouwels		229
Floris Aukema		3833	31
Berent Hendricks	Gankema (deels)	785	36
Geert Arents		4152	17
Arent Lant		431
Tietus Gankema			5
Roelof Winsing			3

Toelichting:

de waarde van het bouwland is zoals bepaald in 1664 (Bron R04)
het oppervlak van de hoylanden is zoals bepaald in 1642 (Bron R04)
Indien geen waarde is weergegeven is deze persoon niet vermeld

Deze Grondschattingsregisters waren blijkbaar eenmalig, aangezien tot eind van de 17e eeuw er geen nieuwe registers werden opgesteld.

Verdere vermeldingen

1643

In 1643 is er een onderhandse akte van ruilen van waardelen tussen Floris Auckema en zowel Geert Syckinge, Hendrik Geerts en Egbert Pelinge (via Lucas Jans).
(Bron R04)

1648

Er wordt over problemen in de gemeente Roden gesproken over Jan Hansen te Leutingewolde, die zijn kind niet laat dopen in de plaatselijke kerk (te Roden). Dit had als voorbeeld het gedrag van anderen zoals de heer van Ewsum.
(Bron R31)

1657

Rond 1657 tot 1659 wordt te Luttingewolde vermeld Bruin Lant, als et (sprekende rechtspraak vanaf de etstoel). Etten werden binnen een Dingspel gekozen en bleven drie jaar in functie. Per dingsspel (ook die van Noordenveld) waren er zes etten.
(Bron R33)

1675

In 1675 komt de naam Trijntie Willems voor:
Trijntie Willems, met attestatie van ds. Bollaert (Roden) van Lotingewolde.
(Bron R30)

Eind 1600

Het lijkt door de wisselingen in opgetekende volgorden der woningen / bewoners, afgeleid van latere informatie uit Haardstedenregisters, of de huizen / woningen voor kortere tijd werden bewoond en daarna weer afgebroken. Op sommige plaatsen lijkt een doorlopende, continue bewoning niet aantoonbaar. Dit wordt ook veroorzaakt door het ontbreken van plattegronden met woningen uit die periode.
Rond 1700 zijn er de volgende bewoners:

Roelof Hindriks
Geert Jansen Buldt
Geert Harmsen
Roelof Harmsen of Harmens
Jan Schoemaeckers (kinderen)
Jan Deddes
Hindrik Roelofs en Martien Hindricks
Steven Tijes

(Bron R15)

1612: vermelding van Leutingewolde bewoners
(Bron R13).

Deel van Markescheiding rond 1638
(Bron R04).

Deel markescheiding: Mandewaar

Waardeel Mandewaar (waaronder Aukema)
(Bron R04).